Foto's: Unitura.nl

Landelijke aanpak natuurvriendelijk isoleren

In mei 2024 hebben de ministeries van BZK en LNV, het IPO en de VNG afspraken gemaakt over landelijke aanpak natuurvriendelijk isoleren.  Dit betekent dat particuliere woningeigenaren per direct natuurvriendelijk mogen isoleren. Woningeigenaren hoeven geen vergunning aan te vragen en geen voorafgaand ecologisch onderzoek uit te voeren, als zij een isolatiebedrijf inschakelen dat natuurvriendelijk isoleert. Het bedrijf voert de isolatie dan uit volgens de voorwaarden die gelden onder de landelijke aanpak NVI. We werken met deze landelijke aanpak voor maximaal drie jaar, totdat er voor heel Nederland gemeentelijke soortenmanagementplannen (SMP) gestart zijn en er minimaal begonnen is met het onderzoek van het SMP, zodat er tijdelijk met een ontheffing via een zogeheten ‘’pre-SMP’’ kan worden gewerkt.

Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om innovatieve onderzoeksmethoden in te zetten voor het opsporen van (verblijven van) beschermde diersoorten, zoals eDNA. In de tussentijd wordt er gewerkt aan de formalisering van de korte termijn aanpak in een landelijke gedragscode. Daarbij werken gemeenten toe naar een lange termijnoplossing: een  werkwijze met een (pre)soortenmanagementplan (SMP). Daarmee kunnen gemeenten een gebiedsgerichte omgevingsvergunning aanvragen bij de provincie, waar naast woningeigenaren ook alle andere initiatiefnemers gebruik van kunnen maken bij verduurzaming en (ver)bouw. Hieronder gaan we verder in op de details van de landelijke aanpak natuurvriendelijk isoleren.

Natuurbescherming en woningisolatie

Het goed isoleren van woningen kan het gebruik van aardgas terugdringen, het draagt bij aan de betaalbaarheid van de energierekening, het halen van de klimaatdoelen, en is een noodzakelijke voorbereiding op de overstap naar een aardgasvrij alternatief. Bij het isoleren van woningen worden echter regelmatig beschermde dieren gedood of verstoord. Denk aan vleermuizen, huismussen en gierzwaluwen. Deze zijn een belangrijk onderdeel van de Nederlandse biodiversiteit en inmiddels zeer kwetsbaar.  Biodiversiteit is belangrijk omdat alle soorten hun eigen rol in de natuur hebben en zij samen hierin zorgen voor een balans, die uiteindelijk ook belangrijk is voor de mens. Daarnaast zijn we, ook bij na-isolatie, gehouden aan de wet.

De bescherming van vleermuizen, huismussen, gierzwaluwen en andere beschermde dieren staat in het Besluit kwaliteit leefomgeving van de Omgevingswet. Deze dieren leven vaak in de spouwmuren en onder daken van woningen. Omdat het om beschermde dieren gaat, hebben woningeigenaren een zorgplicht en moeten zij zich houden aan de verbodsbepalingen uit de Omgevingswet. Dat betekent dat je dieren niet mag doden of verstoren en hun verblijfplaatsen niet mag verstoren en vernielen. Om hieraan te voldoen, zal er met een ecologisch onderzoek vastgesteld moeten worden of en zo ja, welke beschermde dieren in de woning aanwezig zijn. Dit onderzoek moet door een ecoloog worden uitgevoerd. Voor iedere woning apart is dit ecologisch onderzoek voor de woningeigenaar zeer tijdrovend en duur.

Om te kunnen isoleren en tegelijkertijd de natuur te beschermen, werken de ministeries van BZK en LNV, het IPO en de VNG samen aan de landelijke aanpak natuurvriendelijk isoleren. Er is een aanpak voor de korte en de (middel)lange termijn opgesteld.

Korte termijn

Voor de korte termijn is dat isoleren met de werkwijze natuurvriendelijk isoleren en de inzet op het verkennen, onderzoeken en valideren van nieuwe opsporingsmethoden. Daarbij wordt er in de tussentijd gewerkt aan de formalisering van de korte termijn aanpak in een landelijke gedragscode. De werkwijze voor de korte termijn en de gedragscode zijn beiden een tijdelijke oplossing en gelden niet langer dan nodig. De gedragscode komt te vervallen wanneer er pre-SMP’s en/of SMP’s zijn gestart, met een maximum looptijd van drie jaar. Daarna is het de bedoeling dat elke gemeente een gebiedsgerichte ontheffing heeft via een SMP of minimaal een pre-SMP.

(Middel)lange termijn

Voor de (middel)lange termijn zetten we er dus op in dat gemeenten een soortenmanagementplan (SMP) laten opstellen. Een SMP houdt in dat een gemeente op basis van uitgebreid ecologisch onderzoek, een biodiversiteitsplan maakt. Zo’n plan kan gelden voor een gebied, bijvoorbeeld voor een hele bebouwde kom van een gemeente. De provincie moet zo’n SMP beoordelen en kan op basis daarvan een omgevingsvergunning verlenen waarmee onder voorwaarden toch kan worden geïsoleerd. Daarmee is individueel onderzoek door woningeigenaren straks niet meer nodig.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie over de landelijke aanpak op volkshuisvestingnederland.nl.

Ook natuurvriendelijk isoleren?

Dus wilt u energie besparen én de natuur beschermen? Genieten van een comfortabel huis én van de vogeltjes in uw buurt?
Kies voor een isolatiebedrijf dat natuurvriendelijk isoleert. Het isolatiebedrijf doet de rest. U hoeft zelf niets te doen!

Naar iets opzoek? Vul het hier in...

Zoeken