Gierzwaluwen

Huizen, kantoorgebouwen, kerken en andere bouwsels van de mens zijn voor gierzwaluwen net een rotslandschap vol met holtes, waarin zij kunnen broeden. Vooral oude gebouwen, vaak in de binnenstad van steden, zijn in trek. Een groot deel van hun leven bevinden ze zich in de lucht. Tijdens de broedtijd zitten ze op hun nesten.

Hoe zien ze eruit?

Gierzwaluwen zijn geheel donker met alleen moeilijk waarneembare lichte keelvlek. Heeft kenmerkende sikkelvormige vleugels. De vlucht is afwisselend met snelle, diepe vleugelslagen en lange glij- of zweefvluchten. Vaak te zien in groepjes, elkaar achtervolgend en daarbij het typische schreeuwende geluid producerend. Korte, spitse snavel en zeer korte poten.

Broeden

Broedt in mei en juni, heeft dan één legsel met 2-3 eieren. Is een koloniebroeder wanneer er voldoende aanbod van nestgelegenheid is. Ze hebben hun nest in gebouwen, onder dakgoot, achter regenpijp, dakkapel, dakpan, of in een gat in de muur en ook wel in neststenen. Broeddduur 18-22 dagen. De jongen trekken na het uitvliegen meestal snel weg.

Leefgebied

Voor hun nestgelegenheid zijn gierzwaluwen afhankelijk van beschikbaarheid van gebouwen met geschikte holtes. Ze jagen boven uiteenlopende habitats in dorpen en steden. Al het voedsel wordt gevangen in de lucht, ze zijn gespecialiseerd in het vangen van insecten in volle vlucht. Daarvoor zoeken ze meestal de luchtlagen op die op dat moment de meeste insecten bevatten, en dat kan best een flinke hoogte zijn.

Voedsel

Het voedsel bestaat uit vliegende insecten, zoals muggen, (zweef)vliegen en dag- en nachtvlinders. Voor hun jongen verzamelen ze tot wel enkele honderden insecten per keer in een voedselbal, die vervolgens aan de jongen wordt gevoerd.

Vogeltrek

Gierzwaluwen zijn lange-afstandstrekkers die de winter doorbrengen in het grote gebied tussen Mali en Congo. Deze vogels trekken in juli-augustus vanuit Nederland weg in zuidwestelijke tot zuidoostelijke richting. Half april-begin mei arriveren zij weer in ons land.

Bescherming

Door onder meer isolatie van woningen en veranderde bouwmethode staat het aantal geschikte verblijfplaatsen sterk onder druk. Woningen en gebouwen zijn te netjes. Bij renovaties en nieuwbouw is het gemakkelijk om rekening te houden met de gierzwaluw en kunstmatige nestgelegenheid aan te brengen.

Wat kunt u doen voor de gierzwaluw?

Het bieden van nestgelegenheid is de belangrijkste maatregel om gierzwaluwen te helpen. Voorzie bij nieuwbouw of renovatie standaard in nestgelegenheid. Plaats nestpannen en/of neststenen in groepjes, bij voorkeur op een hoek of langs de kopse kant van een gebouw op het noorden of oosten.

Wilt u zich actief met de bescherming van gierzwaluwen bezighouden, dan kunt u zich aanmelden bij vereniging Gierzwaluw Bescherming Nederland.

Bronnen: www.vogelbescherming.nl

www.hetgroenehuisamersfoort.nl/gierzwaluw

Benieuwd naar andere beschermde diersoorten?

Naar iets opzoek? Vul het hier in...

Zoeken